De Nederlanders Mike van Haaster en Roel de Vries zijn respectievelijk bedrijfsleider en coördinator van een melkgeitenbedrijf in het Duitse Jena. Door hun streven om de gezondheid van de geiten en de melkproductie naar een hoger plan te tillen, schakelen ze de expertise van GIJS in voor advies én voer. Ook al is het zeshonderd kilometer verderop, twee keer per week brengt een transportbedrijf het voer van GIJS op het Duitse erf.
Met 2.500 melkgeiten en zo’n 800 lammeren in opfok behoort het melkgeitenbedrijf in Jena tot één van de grootste van Duitsland. Op de locatie in Jena worden duurmelkers gehouden, in Kunitz, enkele kilometers verderop, staat de stal voor de melkgeiten die aangedekt worden en kunnen lammeren. Frau Waltraud Hense is daar de bedrijfsleidster.
Roel: “Over de anatomie van de geit weet men hier wel veel, maar wat betreft de problematieken, gezondheid en het management van geiten loopt het kennisniveau achter ten opzichte van Nederland.”
Aanhoudende diarree en een minder goede gezondheid bij de geiten deed Roel besluiten zijn toenmalige Nederlandse adviseur om advies te vragen. Frank Veldkamp van GIJS was jaren het vaste gezicht op zijn bedrijf in Friesland. (zie kader) Al snel ging het balletje rollen en werden naast de advisering vanuit GIJS gesprekken gevoerd om ook het voer van GIJS te laten komen. Sinds 2017 wordt de GIJS-brok twee keer per week geleverd op het Duitse bedrijf.
Hardheid brok
Frank Veldkamp: “De hardheid van de brok was een probleem bij hun voormalige voerleveranciers. Doordat er veel meel in het voer zat en de samenstelling wisselde, was de opname wisselend, waardoor er vaker problemen waren met dunne mest. De resultaten in de melkopbrengst schommelden daardoor ook. Het voer voor Duitsland maken we bij Voerfabriek Zuid. Om zeker te weten dat het goed is en van goede kwaliteit, wordt er onder toezicht geladen. Het is check op check op check. We willen volledig achter het product staan en we kunnen het ons natuurlijk niet permitteren dat er een vracht voer retour moet.” De geitenhouders voeren de Maxim-maatwerkbrok van GIJS. Deze harde brok en de constante samenstelling dragen positief bij aan de stijgende resultaten van het bedrijf. Mike: “Er is geen meelvorming met gevolg dat de diarree minder is en de geiten gezonder zijn. Ze presteren beter en geven meer melk met betere waardes. We kunnen beter sturen op de resultaten. Precies wat we hier nodig hebben.”
De Maxim-maatwerkbrok kan qua samenstelling zo veranderd worden, zodat de brok goed aansluit bij het ruwvoerrantsoen en de doelstellingen van het bedrijf. Hiermee kan eenvoudig worden bijgestuurd en blijft het voeren van een stabiel totaalrantsoen mogelijk. Voor de geitenhouders, die afhankelijk zijn van hooi en stro van akkerbouwers, is deze maatwerkbrok daardoor een uitkomst.
Continu schakelen
Mike haalt een voorbeeld aan. “Een tijd geleden hadden de geiten wat vaker diarree. Ik heb Frank gebeld en samen hebben we de mogelijke oorzaken doorgesproken. Uiteindelijk bleek dat het hooi te weinig structuur bevatte. We zijn minder eiwit gaan voeren en daarna zagen we dieren snel opknappen. Het is erg prettig dat je op die manier kunt overleggen en snel kunt schakelen. Ondanks de afstand zijn de lijntjes kort.”
Frank komt gemiddeld genomen iedere 6 tot 7 weken op het bedrijf. “Ieder jaargetijde heeft zijn uitdagingen. De aflammerperiode, het voorkomen van hittestress in de zomer: de dynamiek is er altijd. Dat geldt ook voor het rantsoen. Hoe kun je de productie bijsturen met hoogwaardig rantsoen? Wat past bij gewonnen hooi en stro? Dat is continu schakelen.”
Roel: “We kijken samen met Frank verder dan de hoeveelheid melk in de tank. Hoe staan de dieren er bij, waar moeten we op letten, zijn we op de goede manier bezig?” De samenwerking en afstemming brengt de stabiliteit en vooruitgang waar de geitenhouders naar op zoek waren. De melkproductie in meetmelk steeg in 2021 met 79 kg ten opzichte van 2020. De stijging in vet en eiwit was 6 kg. De geitenhouders zijn dik tevreden. “Er hangt een prijskaartje aan, maar het voer op maat van GIJS en de vakkennis en advisering van Frank leveren ons het gewenste rendement op. Dat is ons veel waard.”
‘Geiten zijn geweldige dieren. Nieuwsgierig en altijd weer verrassend’
Van het Duitse melkgeitenbedrijf in Jena is Ralph Wickler Geschäftsführer, de eindverantwoordelijke. De Nederlanders Mike van Haaster en Roel de Vries runnen het bedrijf samen, al is het Mike die het meest op het bedrijf te vinden is. Hij woont in Duitsland en gaat iedere drie weken terug naar Nederland. Roel is twee periodes per jaar op het bedrijf om bij te springen. Hij heeft in Nederland een bedrijf in PE-vijvers en koikarpers, waarbij de zomer de meest drukke periode is. “Ik ben tijdens de aflammerperiodes in Duitsland. Normaal gesproken kunnen de werkzaamheden door drie personen worden gedaan, maar tijdens de piekmomenten spring ik bij”, licht hij toe.
In tegenstelling tot Mike heeft Roel de nodige ervaring met melkgeiten. In het Friese Fochteloo had hij jarenlang een geitenbedrijf. Hij stopte met zijn bedrijf en werd niet lang daarna gebeld door de voormalige eigenaar van het huidige Duitse bedrijf met de vraag om te komen helpen met de lammerenopfok. “Dat was zo’n acht jaar geleden. Ik ben er in gestapt en ben naar Duitsland gegaan om te helpen. De ervaring die ik had, kwam daarbij goed van pas. Toen de vorige bedrijfsleider er mee stopte, zag ik een kans. Ik heb Mike gevraagd om samen bedrijfsleider te worden. Hij was vrijwel direct enthousiast om het samen te gaan doen.”
Mike werkte veertien jaar in de droogbloemen, maar hielp Roel regelmatig op zijn bedrijf in Fochteloo. “Werken met dieren, dat trekt mij gewoon. En geiten zijn geweldige dieren. Nieuwsgierig, eigenwijs en altijd weer verrassend.”
Het geitenbedrijf ‘Saaletal- Gemüse’ is één van de vier dochters van Gleistal-Agrar eG. Een grote onderneming waarin 800 regionale grondeigenaren samenwerken. Ralph Wickler is de directeur/zaakvoerder. Naast de drie geitenlocaties van ‘Saaletal-Gemüse’ zijn er nog biologisch- en traditionele akkerbouwtakken (Gleistal ökoland en Gembdental Agrar) en zijn er 200-300 zoogkoeien (Gleistal-Mutterkuhhaltung) binnen het bedrijf. In totaliteit werken er 80 medewerkers op 2050 ha grond. Er is een eigen landbouwmechanisatietak en is er een eigen autogarage en autosloperij. Daarnaast is Gleistal-Agrar eG mede-eigenaar van een transportonderneming, bosbouwonderneming en een biogasbedrijf met twee biogasinstallaties.
