De familie Harmsen uit Voorst begon het jaar 2020 met een flinke automatiseringsslag op hun melkveebedrijf: de 20 jaar oude melkstal maakte plaats voor 3 DeLaval melkrobots. De krachtvoerkeuze in de robot viel op de nieuwe GIJS Smulaanpak. Mede hierdoor verliep de opstart boven verwachting.
Dat alle krachtvoer in de robot verstrekt werd, was voor Harry (55) en Luc (30), die samen met Harry’s vrouw Jokelien een maatschap vormen, al vrij snel duidelijk. De voerstations in de stal ruimden het veld. ‘We voerden altijd al wel een relatief luxe krachvoerbrok van GIJS, de Comfort Kaliber. Onze adviseur Fons Klein opperde om met hun nieuwe brok te gaan verstrekken in de robot. Het sprak ons aan dat er voor deze brok alleen smakelijke grondstoffen gebruikt worden om aan de voederwaarde te komen. Niet dat de Comfort Kaliber niet smakelijk is, maar het is een extra eis. De hoofdreden om te switchen was dat we graag wilden opstarten met zo min mogelijk werk met haalkoeien. Volgens Fons zou deze smakelijke brok daar perfect bij aansluiten. Dat de prijs gelijk is aan de andere krachtvoerbrok, was voor ons ook een grote plus. Maar het blijft natuurlijk een gok, we hadden het zelf niet bedacht om deze brok te gaan voeren.’
Enkele haalkoeien
Dat het na 30 januari, de dag waarop de robots in gebruik werden genomen, zó voorspoedig zou verlopen, hadden ze nooit gedacht. Met 3,2 melkingen per dag, een productiestijging van 31,5 naar ruim 34 liter per koe en slechts enkele ‘haalkoeien’ per dag, zijn vader en zoon meer dan dik tevreden over de eerste robotweken. Ook de gehaltes bleven met 3,57% eiwit en 4,26% vet prima op peil. En na 2 weken tikten al 7 koeien een dagproductie van boven de 50 liter aan. ‘Het geeft heel veel rust dat het zo soepel loopt. Zelfs topkoe Martha 176, die dit jaar 16 wordt en eind vorig jaar de mooie mijlpaal van 10.000 kg vet en eiwit bereikte, gaat zonder moeite de robot in. Bijzonder dat ook deze koe het zo goed oppakt’, aldus een tevreden Luc.
Gelijke samenstelling
Het rantsoen van het bedrijf bestaat uit gras, mais, corngold, aardappelvezel, soja raap en tarwe. GIJS-adviseur Fons Klein: ‘Het voordeel van de Smulbrok is dat de samenstelling gelijk blijft, er zitten altijd dezelfde grondstoffen in. Hoe beter de voeders, hoe vaster de samenstelling. Dit maakt het dat het resultaat beter te voorspellen en te sturen is in combinatie met het ruwvoerrantsoen. De brok is bovendien van harde kwaliteit door de goede persbaarheid van de grondstoffen’, weet hij.
De melkkoeien van Harmsen krijgen maximaal 6 kg Smulbrok per dag. Daarnaast krijgen ze 1 kg ProtiPEP 6. Deze verhouding blijft in stand, waardoor de brok altijd smakelijk blijft. De droge krachtvoerkosten inclusief mineralen van het bedrijf liggen nu op zo’n 7,3 cent per 100 kg melk. Daar komt nog 0,9 ct/kg melk bij voor natte krachtvoeders, die deels ook worden ingezet ter vervanging van de mais. Luc: ‘Daar letten we scherp op. Iedere maand bespreken we dit met Fons.’
Volgens de adviseur is het goed om scherp te zijn op krachvoerkosten. ‘Maar als je lekker melkt, vallen de voerkosten altijd mee. Dan verdunt het als het ware.’
Een voordeel van de Smulbrok is volgens Fons ook dat de koeien vol glans en kleur in de stal staan. ‘Ze worden actief en vreten het voer netjes op. De vertering in de pens loopt goed en de totale voeropname wordt hierdoor gestimuleerd.’
Harry beaamt dat volledig. ‘Als er ’s ochtends geen restvoer meer ligt, ben ik niet tevreden, maar ik merk nu dat de koeien er goed bij staan en het voer prima opvreten. Het is rustig in de stal. Dat komt ook omdat we ruime looplijnen hebben aangehouden. Daar hebben we niet op bezuinigd. Er is veel ruimte om en bij de robots, ze kunnen elkaar prima passeren.’
Dat de koeien gek zijn op de Smulbrok van GIJS, merkte Harry toen hij onlangs met een emmer brok door de stal liep. ‘De koeien sprongen nog net niet in mijn nek. Ze liepen zo met me mee. Dat heb ik nog niet eerder meegemaakt’, vertelt hij lachend.
Stijging productie
De stijging in melkproductie zet naar verwachting nog wel door op het Voorster bedrijf. De koeien die binnenkort afkalven en de robot goed weten te vinden, gaan volgens Fons ook nog voor een flinke productiestijging zorgen. ‘Op dit bedrijf kan dat zomaar van 9.800 kg per koe afgelopen jaar richting de 11.000 kg gaan. 1.000 kg melk per koe meer is zeker haalbaar als ze allemaal zo opstarten als de nieuwmelkte koeien tot nu toe.’
Voor Harry en Luc is dat het streven, al mag een melkproductiestijging niet ten koste gaan van de conditie van de koeien. Luc: ‘Ze moeten goed in de benen blijven, ook daar letten we goed op. Verder zetten we in op optimalisering. Een betere plek in de stal voor droogstaande koeien bijvoorbeeld. Omdat we aan Natura2000-gebied de IJssel zitten, is uitbreiding in aantallen hier niet mogelijk.’
De deelweidegang die vader en zoon de afgelopen jaren bij de oudmelkte koeien toepasten, willen ze nu uitbreiden naar volledige weidegang. Daarvoor moet nog een opening gemaakt worden in de stal zodat de koeien makkelijk naar binnen en buiten kunnen. Voor selectiepoorten kiezen ze niet. Luc: ‘We kiezen voor standweiden. De koeien gaan dan maximaal 6 uur naar buiten. We gaan zien hoe dat loopt en of ze de gang naar de robot net zo makkelijk weten te vinden als nu. Een mooie nieuwe uitdaging voor dit jaar.’
Vragen over de smulaanpak? Klik hier.
